تاریخچه ۲۵ دسامبر

بسیاری از محققان و باستان شناسان، معتقدند که کریسمس به عنوان جایگزینی برای جشن «روز میلاد خورشید شکست ناپذیر» که در گذشته به آن سول اینویکتوس (dies solis invicti nati) می‌گفتند رایج شده‌است. روز میلاد خورشید شکست ناپذیر روزی بود که رومیان باستان آن را به علت ندای تولد دوباره بهار و تابستان جشن می‌گرفتند. در واقع کریسمس، شکل «مسیحی شده» این جشن است و در قرن چهارم میلادی پس از پذیرفتن مسیحیت به عنوان دین رسمی، رومیان در روز ۱۷ دسامبر هر ساله در جشنی به نام ساتورنالیا، به ایزد باستانی خود احترام می‌گذاشتند. ساتورنالیا، نام یکی از جشن‌های بزرگ رومیان بود که هر ساله با به پایان رسیدن فصل کشت پاییزی در تاریخ هفدهم دسامبر برگزار می‌شد. این جشن تا هفت روز ادامه داشت و انقلاب زمستانی ( لحظه‌ای که خورشید از دید ناظر زمینی در بیش‌ترین فاصله زاویه‌ای با صفحه استوا در آن سوی نیم‌کره شمالی-جنوبی ناظر قرار دارد) را که  تقریبا در تاریخ ۲۵ دسامبر واقع می‌شد، شامل می‌گردید.
جالب است بدانید که منشأ دقیق انتخاب روز ۲۵ ماه دسامبر به عنوان میلاد عیسی مسیح در پرده‌ای از ابهام قرار دارد و تاریخشناسان در مورد اینکه پیروان مسیح از چه زمانی شروع به برپاداشتن جشن میلاد او نمودند، هنوز به نظری واحد و قطعی نرسیده‌اند. اما امروزه کریسمس، زادروز حضرت عیسی دانسته می‌شود و به عنوان بزرگ‌ترین جشن مسیحیان در سراسر جهان محسوب می شود.

بسیاری از اعضای کلیسای کاتولیک روم و پیروان آیین پروتستان، کریسمس را در روز ۲۵ دسامبر جشن می‌گیرند و بسیاری آن را در شامگاه ۲۴ دسامبر نیز برگزار می‌کنند. کریسمس ۱۲ روز به طول می‌انجامد و روز اول آن نیز ۲۵ماه دسامبر مصادف با ۴ دی ماه است.
کریسمس هم جشنی مذهبی و هم جشنی فرهنگی به حساب می‌آید به همین خاطر همواره مردم حضور پررنگی در آن دارند.

بابانوئل؛ شخصیت محبوب کریسمس

یکی از المان‌های برجسته در جشن کریسمس شخصیت بابانوئل یا پاپانوئل است. این واژه از لغتی فرانسوی به نام Père Noël گرفته شده است، که در ادبیات و فرهنگ غرب یک شخصیت داستانی است.
شخصیت فعلی بابانوئل با ظاهری که همه ما در خاطر داریم، یعنی پیرمردی چاق و مهربان با ریش‌هایی سفید، لباس‌هایی قرمز  همراه با سورتمه‌ای پر از هدیه که گوزن‌ها آن را می‌کشند، اولین بار در سال ۱۸۲۲ توسط دکتر مور، نویسنده کتاب کودک ارائه‌شد.
جالب است بدانید کشورهای انگلیسی‌زبان به این شخصیت، سانتاکلاوز (santa claus)  می‌گویند. در حقیقت، این واژه از نام یک کشیش مسیحی به نام نیکلاس قدیس گرفته شده‌است. سن نیکلاس که در منطقه آناتولی ترکیه مستقر بوده‌است، به دلیل کمک‌ها و هدایای فراوانی که در بین فقرا توزیع می‌کرده، شهرت داشته است. بعد از درگذشت او، جسد او را مومیایی و در منطقه Demre (سواحل دریایی مدیترانه) دفن کردند. جالب است بدانید که محققان در سال ۲۰۰۳ توانستند تا صورت او را بازسازی کنند و در کمال تعجب متوجه شدند که بابانوئل واقعی برخلاف باور عموم مردم که فکر می‌کنند سفیدپوست است، رنگین پوست (قهوه‌ای روشن) بوده‌است.

درخت کریسمس

از جمله زیباترین نمادهای کریسمس، درخت همیشه سبز کریسمس است. استفاده از درختان همیشه سبز در طول زمستان و فصل سرما در خانه‌ها از دیرباز حتی  پیش از میلاد مسیح رایج بوده‌است. جالب است بدانید این سنت زیبا در رم باستان و مصر نیز یکی از عادات مرسوم بوده‌است. اگر بخواهیم به ریشه این سنت برگردیم، باید بگوییم که این کار، نمادی از زندگی، سرزندگی و ادامه حیات حتی در سردترین و تاریک‌ترین روزهای زندگی بوده‌است. در واقع، درختان همیشه سبز سمبلی از پیروزی و غلبه نور و روشنایی بر تاریکی هستند.
امروزه برای درخت کریسمس از درختان مختلفی مثل کاج، صنوبر و یا نراد بیشتر استفاده می‌شود. اما تزئین درخت کریسمس به تولد حضرت عیسی مسیح (ع) در کلیسا برمی‌گردد. درخت همیشه‌سبز معمولاً در کنار قفسه‌ای در کلیسا که مردم در کنار آن شمع روشن می‌کردند، قرار می‌گرفته‌است و همین امر باعث شده تا به مرور شمع‌ها، بخشی از تزئینات درخت شوند. با گذر زمان، انجام این تزئینات در میان مردم قوت بیشتری گرفت، به طوریکه هر خانواده تلاش می‌کند تا درخت زیباتری داشته‌باشد. امروزه درخت همیشه‌سبز کریسمس با وسایلی مثل کاغذ رنگی، گل، آبنبات، ستاره‌ یا فرشته‌های تزئینی، چراغ‌های تزئینی و انواع و اقسام زیورآلات تزئین می‌شود.

هدایای کریسمس

هدیه دادن همواره نشانی از مهربانی و شفقت در بین افراد بوده‌است. اما ریشه این امر پسندیده در روزهای کریسمس به میلاد حضرت مسیح (ع) برمی‌گردد. هنگامیکه عیسی مسیح (ع) متولد شد، چند تن از دانشمندان و پادشاهان هدیه‌هایی مثل طلا، صمغی ارزشمند و درخت کندر سرخ به ایشان پیشکش کردند. به همین منظور رسم هدیه‌دادن و هدیه‌گرفتن به یکی از رسوم اصلی در جشن کریسمس تبدیل شده‌است.
در این رسم، علاوه بر اعضای خانواده، کارفرمایان نیز به کارمندان خود هدیه می‌دهند. در این میان، فقرا و افراد کم بضاعت نیز از این محبت بی‌نصیب نخواهند‌ماند.

 غذاهای مرسوم کریسمس

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های هر جشنی، بخش خوراکی‌ها و غذاهای آن است. کریسمس نیز مانند هر جشن دیگری خوراکی‌های خاص خود را دارد که به طور متداول در این روز طبخ می‌شود. از جمله غذاهای این روز خاص می‌توان به پای گوشت Tourtière کانادا، کیک کریسمس بریتانیا، کیک Panettone ایتالیا، کیک کریسمس سفید (White Christmas) استرالیا، غذای سمالاهاو (Smalahove) نروژ (کله پاچه نروژی)، Buñueloکلمبیا، سیزده دسر فرانسه، سوپ Menudo مکزیک، کیک برنجی Bibingka فیلیپین و نان سرخ شده Laufabrauð ایسلند اشاره کرد.

در کنار تمام المان‌های جشن کریسمس، باورهای جالبی نیز درخصوص جشن کریسمس در بین مردم وجود دارد که شاید بیان آن برایتان خالی از لطف نباشد. یکی از باورهای جالب این است که کودکان در شب کریسمس، جوراب خود را با میخ‌هایی به بالای تخت خود می زنند تا در طول شب بابانوئل از دودکش خانه وارد شود و هدایای آنها را درون جوراب قرار دهد.
کودکان و حتی گاهی بزرگترها در روزهای منتهی به کریسمس به بابانوئل نامه می نویسند و به آدرس بابانوئل در قطب شمال می‌فرستند، هرچند این نامه‌ها هیچ وقت به این آدرس نمی‌رسند و تنها در برخی موارد توسط کارمندان پاسخ داده‌ می‌شود.